«Ulermena: Ekidin beharreko erroreak»: berrikuspenen arteko aldeak

09:28, 16 Azaroa 2007(e)ko berrikuspena

Alcaraz-ek (1992:100) metodo estrukturaletan ondorengo hutsune larriak azpimarratzen ditu orain gutxira arteko ulermenaren lanketan:

• Ulermena trebetasun pasibo edo hartzailetzat hartu izana: ikuspuntu honetatik entzuleak edota irakurleak behin fonemak bereizita edo grafemak eta morfemak erlazionatuta, testuaren zentzua hartu edo jaso egingo du, bestelako esfortzurik egin gabe.

• Aurrekoaren ildotik, ulertzea testu bateko esaldien proposiziozko esanahien interpretazio semantikoa baino ez dela pentsatu izana.

Hori guzti hori, ordea, ez da horren sinplea. Ulermena ez da batere prozesu pasiboa, nahiz ezer ulertu nahian dabilenak ezpainik ez mugitu edo boligrafoa hartu ez: ulermenak era askotako prozesuak (kognitiboak, metakognitiboak, linguistikoak...) abian jartzen ditu nahitaez.

Irakurriaren ulermenari zehazkiago dagokiola , Colomer-ek (1993) beste bi errore azpimarratzen ditu:

• Eskolak ez du ulertzen irakasten. Irakasleek egiten irakatsi ez dutena ebaluatzen dute, eta ikasleen erroreak mota bereko beste ariketa osagarriekin zuzentzen saiatzen dira.

• Irakurtzen irakurriz ikasten delako ideia oso zabaldua da: zeregina behin eta berriz errepikatuz, irakurleak irakur-autonomia eskuratuko du.

Sarri askotan gertatutako erroreak ditugu aurrekoak. Ulermena lantzen ari ginelakoan, etengabeko ebaluazioan jarduten genuen, trebetasuna garatu gabe, ulertu duten ala ez behin eta berriro egiaztatuz. Esan bezala, ulertzea interpretazio posiblea egitea da, ez erantzun zuzena asmatzea, okerrak alde batera utzita.

Autonomiaren garapenari dagokionez, egun nahiko argi geratu da ez dela espero izatekoa irakurlea edo entzulea modu autonomoan autonomo bihurtzea .

Biblografia

• ALCARAZ, E. (1992): “La lingüística y la metodología didáctica de las lenguas extranjeras” in V. García (ed): Enseñanza y aprendizaje de las lenguas modernas. Madrid, Rialp
• COLOMER, T. (1993): “La enseñanza de la lectura. Estado de la cuestión”. Cuadernos de Pedagogía 216, 15-18