Gramatikaren lanketarako markoa

Gramatikaren didaktika

Gramatikaren lanketa berriztatzeko hainbat zailtasun Hizkuntz analisiak egiteko irizpideak gogoratu Lanketarako markoa

Gaitasun linguistikoaren garapena mesedetzeko, ikus dezagun zer dioen Llobera-k (1995: 17):

(...) surgen propuestas que llevan a una enseñanza de la gramática basada en aproximaciones más inductivas que deductivas y en las cuales el profesor ayuda al estudiante más con claves que le permitan descubrir una posible explicación que con reglas explícitas de aplicación más o menos general.

Ildo horretan, Rutherford-ek (1987) gramatika irakasteko paradigma-aldaketa proposatzen du. Paradigma berria zertan den ikustarazteko, errepara diezaiogun beheko eskemari:

GRAMATIKAREN IKUSPEGI MEKANIKOA

GRAMATIKAREN IKUSPEGI ORGANIKOA

Hizkuntzaren egituraren ezagutza. Zuzentasun gramatikala. Gramatika xede gisa hartzea. Irakasleak edo testu-liburuak informazio guztia du eta ikaslea noiz jasoko zain dago. Ikasgelan sorturiko diskurtsoak bide bakarra du. Ez dago interakziorik. Ikaslearen jarrera hartzailea. Ez ditu ikaslearen prozesu kognitiboak kontuan hartzen. Hizkuntza metatzen diren egituren multzo gisa ulertzen da.

Hizkuntzaren sistemaren ezagutza. Gramatikaren ulermena. Gramatika bitarteko gisa hartzea. Ikasleak aurretiaz zer dakien hartzen da kontuan, bai eta indukzio/gogoetarako nolako gaitasuna duen ere. Irakasleak laguntzen du. Ikasgelan sorturiko diskurtsoak bide asko du. Bada interakzioa. Ikaslearen jarrera produktiboa da: erabakiak hartzen ditu. Ikaslearen prozesu kognitiboak errazten saiatzen da. Diskurtso eta komunikaziotik datoz gramatika-edukiak.

Martinez-ek (1999) Rutherford-en bereizketan oinarrituta, gramatika azaldu / gramatikaz hitz egin terminoak proposatzen ditu. Geuk ere, gramatikaren ikuspegi organikoa edo gramatikaz hitz egin proposamenekin bat egiten dugu.

Gramatika-instrukzioari buruzko ikerketa batzuek defendatzen duten hipotesia da ikasleak ez dituela arauak barneratzen; adibideak, datuak, hizkuntz laginak... baizik. Horiek aztertu eta hausnartuta, esplikazioa osatu nahian ibiliko litzateke ikaslea. Hipotesi horren arabera, badirudi irakats-estrategia induktiboak bultzatu behar liratekeela, deduktiboen kaltetan. Gure ustez, ez genuke horrelako erabaki arriskutsurik hartu behar, zeren eta, dakigunez, jokaera deduktiboak ere emaitza ona ematen duela ukaezina baita . Horregatik, bada, bi bide horiei deritzegu erabilgarri, baldin eta gramatikaren ikuspegi organikoa lehenesten bada.

Ikus ditzagun aipatu irakats-estrategia horien zertzelada nagusiak:

	BIDE DEDUKTIBOA	BIDE INDUKTIBOA
Definizioa	Arau ezagunen aplikazioa mota bereko arazoak ebatzi ahal izateko. Orokorretik xeherakoa.	Erregulartasunak dituzten adibide eta ereduen behaketan oinarrituta, arau orokorren formulazioa. Xehetik orokorrerakoa.
Prozedura metodologikoa	Araua ezagutzea / azaltzea Hizkuntz ereduak aurkeztea Hausnarketa Praktika	Hizkuntz ereduak aurkeztea Hausnarketa Araua formulatzea / osatzea Araua egiaztatzea
Adibide bat	Irakasleak gramatika-arau berri bat azalduko du. Arau horren adibideak aurkeztuko ditu gero. Ikasleek arau berria ulertu ezean galderak egingo dituzte. Irakasleak erantzun edota adibide berriak emango ditu. Ikasleek araua aplikatuko dute beste kasu eta adibide batzuen bitartez.	Irakasleak hizkuntz ereduak aurkeztuko ditu. Ikasleek ereduak aztertuko dituzte. Adibide horien argitan arau posiblea formulatu ahal izateko hipotesiak sortuko dituzte. Irakasle, kontsulta-material edo bestelako baliabideei esker, formulatutako araua egiaztatu ala ezeztatuko dute.

Bibliografia

• LLOBERA, M. (ed.)(1995): La competencia comunicativa. Madrid, Edelsa
• MARTÍNEZ, P. (1999): “Actividades para la reflexión gramatical en el aula de E/EL” in Didáctica del español como lengua extranjera. Colección Expolingua, Madrid
• RUTHERFORD, W.E. (1987): Second Language Grammar: Learning and Teaching. Londres eta Nueva York, Longman